A’dan Z’ye Tasarruf Nedir?

Ne demiş atalarımız; “Ayağını yorganına göre uzat”, “Sakla samanı gelir zamanı”, “Damlaya damlaya göl olur”, “Çoğu zarar azı karar”, “Ak akçe kara gün içindir”. Tasarrufun önemini bize her zaman hatırlatan bu kıymetli sözleri defalarca duymuşuzdur. Tasarruflu olmayı bir yaşam biçimi haline getirmemizi öğütler. Uzun zamandır hayal ettiğimiz tatile çıkmak, beğendiğimiz bir eşyayı satın almak, kısaca planlarımızı gerçekleştirmek için tasarruf şart. Peki tasarruf nedir? Neden önemlidir? Günlük hayatta tasarruf için hangi pratik yöntemler ve kurallar izlenebilir? diye soruyorsanız cevaplar burada. Gelin birlikte inceleyelim.

Tasarruf nedir?

Bu kelimeyi günlük hayatta çoğunlukla parasal anlamda algılıyor ve kullanıyoruz ama aslında çok daha geniş bir kavram. Verimli bir yaşamın anahtarı, birikim ve yatırımın temel şartı olan tasarrufun yolu; zamanı, eşyayı, enerjiyi, gıdayı, doğal kaynakları ve parayı israf etmemekten geçiyor. Bunu gerçekleştirebilmek için de anlık isteklerimizi kısıtlamak, masraflarımızı kısmak, harcamalarımızı bir düzene oturtmamız gerekiyor. Ancak genellikle zorlanıyoruz. Zorlanmamamız için önemini kavrayabilmek ve özümsemek gerekli. 

Tasarruf neden önemlidir?

Tasarruf olmadan beklenmedik olaylar büyük mali yükler haline gelebilir. Bu nedenle tasarruf bir bireyin veya ailenin finansal olarak güvende olmasına yardımcı olur. Kendinize ne yapmak istediğinizi seçme özgürlüğü verir. Kira, faturalar, ev masrafları, çocuklarımızın eğitimi ve istekleri... Tüm bu sorumluluklarımızın birer stres unsuru olmaması için tasarruf etmemiz gerekiyor. Ancak tasarrufun önemini bilmemize rağmen onu gözden kaçırıyor ve paramızın çoğunu geleceği düşünmeden harcıyoruz.

Tasarruf birçok nedenden dolayı hayati önem taşıyor. Bu nedenleri şöyle sıralayalım:

Acil durumlar: Bunun için bir kenara para ayırmak, bir tedavi, kaza veya ameliyat durumunda size yardımcı olur. Acil durum fonu, böyle zorlu durumlarda bize finansal güvenlik sağlar.

Büyük alımlar: Bunlar yeni bir ev, araba, buzdolabı, çamaşır ve kurutma makinesi veya televizyon gibi ev eşyaları olabilir. Bu harcamalar maliyetli olacağından uzun vadede tasarruf etmeyi gerektirir. Bunlar için kıyıda köşede bir birikiminizin olması akıllıca olabilir.

Evlilik: Hayatta vereceğimiz en önemli kararlardan biri olan evlilik, aynı zamanda iyi bir bütçe planlaması yapılmazsa hepimizi finansal açıdan zora sokabilecek bir adım. Ancak açacağınız ayrı bir hesapta para biriktirmek, evliliğin maddi bir yük olmaktan çıkmasına ve hayallerinizdeki evliliğe ulaşmanıza yardımcı olabilir.

Eğitim masrafları: Her yıl artan eğitim maliyetleri borca ​​girmeden eğitim için ödeme yapmayı zorlaştırıyor. Ancak uygun bir planlama ile çocuklarınızın eğitim hayatını güvence altına alabilirsiniz. Bir birikim hesabı açarak bunu gerçekleştirebilmeniz mümkün.

Eğitim konusu ebeveynler kadar gençleri de ilgilendiriyor. Özellikle üniversiteli gençlerin, tasarruf ve bütçe yönetimini öğrenmesi gerekiyor. Şehir veya yurt dışında eğitim görmek isteyen gençler, ailelerinden uzakta yaşarken temel ihtiyaçlarını karşılamak, sosyalleşmek ve eğlence ihtiyacını gidermenin yollarını araştırmalı. Garanti BBVA Bonus Genç bu yollardan biri. 18-25 yaş arası gençler, öğrenci kredi kartı Bonus Genç ile alışverişlerinden kazandığı bonuslarla Bonus Program Ortakları’nda bedava alışveriş yapabiliyor.

Günlük hayatta tasarruf için hangi pratik yöntemler izlenebilir?

Günlük hayatta nasıl tasarruf edeceğiniz konusunda kafa karışıklığı mı yaşıyorsunuz? O halde sizin için madde madde sıralayalım:

• Gelir ve gider takibi yapabilir, tüm harcamalarınızı cüzi bir miktar bile olsa bir kenara yazabilirsiniz.
• Aylık harcamalarınızı gözden geçirerek bir bütçe planı oluşturabilirsiniz. Bunu yapmak her ay nereye ne kadar harcama yaptığınızı görmenize yardımcı olur. Böylece giderlerinizden mümkün olduğunca kısmaya başlayabilirsiniz.
• Harcama yapmadan önce istek mi ihtiyaç mı olduğunu düşünebilirsiniz.
• Kendinize aylık birikim hedefi belirleyebilir ve bu hedefe sadık kalabilirsiniz.
• Alışverişe çıkmadan bir liste oluşturabilir ve listenin dışına çıkmamaya özen gösterebilirsiniz.
• Teknolojiden yardım alabilir, akıllı uygulamaları kullanabilirsiniz.
• Tüm alışverişleriniz için internetten indirimli ve kampanyalı dönemleri takip edebilirsiniz.
• Evlerinizde gereksiz yere yanan ampulleri kapatabilir, kullanılmadığı halde prize takılı olan fişleri çekebilir, beyaz eşyalarınızı kapasitesini doldurduktan sonra çalıştırabilirsiniz. Elektrik, doğalgaz ve su tasarrufu yapmak hem cebinizi hem çevreyi korur.
• Dışarıda yediğiniz yemeklerin sayısını azaltabilirsiniz.
• İhtiyaç duymadığınız ve artık kullanmadığınız eşyaları çeşitli mobil uygulamalar aracılığıyla satarak gelir kaynağı oluşturabilirsiniz.
• İhtiyaç duyduğunuz şeyler için ikinci el satış yapan web sitelerine göz gezdirebilirsiniz.
• Mobil bankacılık uygulamalarından faydalanarak gelir ve giderlerinizi düzenli olarak kontrol edebilirsiniz.
• Emeklilik planı oluşturarak tasarruf için ayırdığınız parayı emeklilik hesabında değerlendirebilirsiniz. Böylece geleceğinizi güvence altına alabilirsiniz.
• Hayat sigortaları ile kendinizi ve sevdiklerinizi garanti altına alabilirsiniz.

Tasarrufu ertelemeye nasıl son verebiliriz?

Tasarruf etmeye karar verdiniz ama bir türlü başlayamıyor musunuz? Tasarrufu ertelememek için yola kendinize net bir hedef koyarak çıkabilirsiniz. “Tasarruf etmeye başlayacağım” demek yerine “Yarından itibaren birikim hesabı açıp para biriktireceğim” diyebilirsiniz. Hangi para biriktirme yönteminin daha faydalı olduğuna karar verememek de erteleme nedenlerimizden biri. Bunun da çözümü detaylı araştırma yapmak. Net bir hedef, detaylı bir araştırma ve doğru bir planlamayla tasarruf etmek için şimdiden harekete geçebilirsiniz.

Tasarruf etmek için harcamaları nasıl yönetmeliyiz?

Neye ne kadar harcadığınızı görmek varlık-borç dengenizi yönetmenize yardımcı olur. Her ay elinize ne kadar para geçtiğini ve ne kadar para çıkışı olduğunu listeleyebilirsiniz. İhtiyaçları önceliklendirmek aşırı harcama yapmamanın en basit yöntemi. Bir şey satın almadan önce “Buna gerçekten ihtiyacım var mı?” diye sorarak harcamalarınızı gelirinize göre kontrollü yaparsanız gereksiz satın almaların da önüne geçmiş olursunuz.

Tasarruf için hangi kurallar izlenebilir?

Burada ABD’li psikolog Walter Mischel tarafından ortaya atılan bir otokontrol deneyi olan Marshmallow Testi’ne değinelim. Çocukların önlerine bir miktar şekerleme konuluyor ve onlara, bu şekerlemeleri yemeden 15 dakika bekleyebilirlerse daha fazla şekerleme kazanacakları söyleniyor. Bazı çocuklar dayanamıyor ve şekerlemelerin tadını çıkarıyor, bazıları ise kendini tutuyor ve deney sonunda daha fazla şekerlemeyle ödüllendiriliyor. Temeli, anlık zevklerin ertelenerek başarıya ulaşılmasına dayanan bu deneyin amacı ise deneye katılan çocukların performanslarıyla gelecekteki üniversite giriş sınav puanlarını karşılaştırmak.

Sonuçta ne mi olmuş? Marshmallow Testi’nde iradelerine hâkim olan çocuklar ABD’deki üniversite giriş sınavlarında daha başarılı olmuşlar.

Biraz da 50/30/20 Kuralı’ndan bahsedelim mi? Harvard Hukuk Fakültesi Profesörü Elizabeth Warren tarafından geliştirilen 50/30/20 Kuralı, tasarruf etmek isteyen fakat harcama alışkanlıklarından ödün vermek istemeyenler için bire bir. Bu kurala göre; gelirinizin %50’sinin temel ihtiyaçlara, %30’unun isteklere ve %20’sinin de birikim için ayrılması gerekiyor. Burada temel ihtiyaçları; kira, mutfak marsafı, faturalar, ulaşım, kredi kartı borçları veya kredi taksitleri oluşturuyor. Hobiler, giyim, tatil, eğlence harcamaları ise isteklerinizi ifade ediyor. Ve kalan %20’si ise birikim demek oluyor. Bunun için de kendinize birikim hesabı açıp bu hesaba düzenli olarak para yatırmak ve o parayı unutmak gerekiyor.

İşte tasarruf nedir sorunuza aradığınız cevabı tam olarak verdik. Kontrol, irade, çaba ve fedakârlık gerektiren bir süreç. Bu süreçte amaç, giderlerinizin gelirinizden fazla olmamasını sağlamak. İradeli olursanız, gelir gider dengenizi kurup aşırı harcama yapmaz ve ödeyemeyeceğiniz borçlara girmezseniz, anlık isteklerinize “dur” demeyi bilirseniz gelecekte ekonomik açıdan çok daha rahat ve özgür hissedersiniz. Böylece birikim ve yatırım yapmanız da kolaylaşır. Atalarımızın öğütleri kulağınıza küpe olsun!

__________

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.