Copyright © 2024, T. Garanti Bankası A.Ş
Parayı bulduğu söylenen Lidyalıların sıklıkla kulağını çınlatmamıza neden olan açmazlardan biridir: “Nasıl para biriktirilir?” Çünkü çoğumuz hemen hemen her ay ‘gelenin gittiği’ aynı senaryoyu yaşarız: Faturaları ödedik, market-pazar alışverişi yaptık, biraz da sosyalleştik derken para adeta elimizden uçup gider. Bu döngüde birikim yapmak, hele bir de mütevazi bir gelire sahipsek, çok bilinmeyenli denkleme dönüşür. Ancak biliyoruz ki doğru formüller ve iyi bir hesaplama ile çözüm imkânsız değildir. “Bütçemi zar zor denkleştiriyorum nasıl birikim yapabilirim ki?” diyenler; bunun için kabarık cüzdanlar gerektiğine dair klişeleri yıkan para biriktirme yöntemlerine bir bakalım…
Hayaller, hedefler
Çoğumuz hayallerimiz, hedeflerimiz ve gelecek planlarımız için birikim yapmak isteriz: Seyahat etmek, kendi işinin sahibi olmak, hayallerinin evini satın almak, emekliye ayrılmak… İşte öncelikle ne için birikim yapacağımıza karar verip kendimize bir hedef belirleyebiliriz. Ancak unutmamak gerekir ki araştırma olmadan, bir yol haritası çıkarmadan ve hatta bir zaman belirlemeden hedeflerimiz hayalden ibaret kalabilir. Dolayısıyla hedefimize ulaşmak için kaç ay/yıl para biriktirmemiz gerekir, bunun için nelerden tasarruf etmeliyiz, hangi harcamaları kısabiliriz gibi tüm etmenleri düşündüğümüz bir planımız olmalı.
Bütçe, bütçe, bütçe
O meşhur “Para, para, para” sözünü güncelleyebiliriz, çünkü aslında her işin başı bütçe yapmaktan geçiyor. Gelirimiz her ay nereye gidiyor, zorunlu harcamalar gelirimizin yüzde kaçını oluşturuyor, kısacası neye ne kadar harcıyoruz bilmek için düzenli olarak bütçe yapabiliriz. Böylece paramızı yönetebileceğimiz gibi gerçekçi bir birikim planı da çıkarabiliriz. Dahası istek ve ihtiyaç harcamalarını ayırıp, gereksiz harcamaları azaltabiliriz. Her bir harcama kalemine sınır koyabiliriz. Mümkünse gelirimizi artırma yolları bulabiliriz.
Öncelik vermek, belli bir yüzde ayırmak
Birikim söz konusu olduğunda en yaygın yanlış kanı “Ay sonunda elimde para kalırsa birikime ayırırım” diye düşünmektir. Birikimi sona ya da şansa bırakmadan bütçe planına dahil etmek, bunu her ay düzenli ve istikrarlı bir şekilde yapabilmek finansal sağlık göstergesidir. Gelirimize, yaşam tarzımıza, hayat koşullarımıza göre belirli bir yüzdeyi (başlangıç için yüzde 10 ideal olacaktır) birikim için ayırıp, bütçemizi de kalan tutar üzerinden oluşturabiliriz.
Birikim hesabı açmak
Birikimleri el altında tutmak, her an harcama riskini de beraberinde getirir. Bu nedenle ayrı bir birikim hesabı açarak paramızı bu hesapta tutabiliriz. Üstelik bu hesaplar vade, fon, hisse senedi gibi tercihlerle paramızı da çalıştırır. Dahası vereceğimiz bir talimatla belirlediğimiz tutarın maaşımızdan, hesabımızdan kesilerek her ay düzenli olarak bu hesaba otomatik bir şekilde aktarılmasını sağlayabiliriz.
‘Sürpriz’ parayı değerlendirmek
Vergi iadesi, prim, özel günlerde (doğum günü vb.) verilen ve maddi karşılığı olan çekler, satılan eski bir eşya, yapılan ek bir iş… Bunlar gibi hesapta olmayan bir gelir kaynağını kendimizi ödüllendirmek için kullanmaya meyilli oluruz. Ancak hiç dokunmayıp, hatta hiç gelmemiş varsayıp hemen birikim hesabımıza aktarabiliriz.
Mobil bankacılığa kulak vermek
Birikim konusunda finans uzmanlarına danışabileceğimiz gibi paramızı bizim yerimize otomatik olarak değerlendiren mobil bankacılık uygulamalarından da faydalanabiliriz. Örneğin Garanti BBVA Mobil’deki ‘Harcadıkça Biriktir’ özelliği sayesinde her ay kredi kartı harcamalarımızdan belirlediğimiz oranda birikim yapabiliriz. “Ben altın günlerinin ruhuna inanıyorum” dersek, ‘Otomatik Altın Biriktir’ kuralı ile hesabımızdan veya kredi kartımızdan belirlediğimiz miktarı ayırıp düzenli bir şekilde altın biriktirebiliriz. Gram, çeyrek, yarım; hangisi bütçemize uyarsa… Gram, çeyrek veya yarım altın fiyatları hakkında bilgi almak için altın kurları sayfamızı ziyaret edebilirsiniz
Artık birikim ‘denklemi’ o kadar zor görünmüyor olsa gerek. Elbette tüm bu yöntemlerin yanı sıra birikim alışkanlığının oturması için zaman harcamayı, pes etmemeyi, birikimi bir motivasyon haline getirmeyi ve durumumuzu sık sık gözden geçirmeyi de düşünmeliyiz. İyi bir birikimin anahtarı da aslında nicelikten ziyade iyi finansal alışkanlıklara sahip olmaktır. Unutmayalım ki birikim sahibi olmak yalnızca finansal stresi azaltmak ve mali durumumuzu iyileştirmekle kalmaz, aynı zamanda geleceğe daha iyi bakmamızı sağlar!
___
Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.