Copyright © 2024, T. Garanti Bankası A.Ş
Özellikle üniversite sıraları için bir anlamda ‘hayat stajı’ benzetmesi yapabiliriz. Aileden ayrı ilk ciddi maddi kararlar bu dönemde verilir, kimileri için evden uzakta olmanın yükü demektir; bir yanda sorumluluklar, temel ihtiyaçlar vardır bir yanda sosyal hayat ve eğlence ihtiyacı… Kendi ayaklarımız üzerinde durmaya çalıştığımız bu dönem hızlı bir finansal okuryazarlık dersi almak gibidir adeta. Bu dersin en önemli konularının başında da şüphesiz tasarruf ve bütçe yönetimi gelir. Para yönetimine dair bu yaşlarda edinilecek sağlıklı alışkanlıklar ileride güvenli, rahat ve sorumlu birer yetişkin olmanın da anahtarıdır. Gelin o halde “Sınavda kesin çıkar” diyebileceğimiz bütçe ipuçlarına bakalım!
Hangi masraflarınızı (yurt/okul ücreti, ders kitapları vb.) ebeveynleriniz karşılayacak, hangi masraflarınız için (telefon faturası, yemek ücreti vb.) siz çabalayacaksınız? Eğitim kredisi veya burs alıyor musunuz? Ek gelir getirecek part time işlerde çalışacak mısınız? Bunun gibi sorulara gerçekçi ve somut yanıtlar vermelisiniz. Böylece bir haftada elinize ne kadar para geçecek, aylık bütçeniz ne kadar olacak görebilirsiniz. Bu tablo size ne kadar harcama yapabileceğinizi de söyleyecektir. Zorunlu giderleriniz, eğlence veya oyun gibi kişisel harcamalarınız için bu rakamı aşmamaya özen göstermelisiniz. Gelir-gider dengesini koruyacak bir plan yaptıktan yani bütçeyi belirledikten sonra buna sadık kalmalısınız.
Yemek, ulaşım, okul araç gereçleri, market alışverişleri, arkadaşlarla yapılan kafe-oyun kaçamakları… Öncelikle temel, zorunlu ihtiyaçlarınızla keyfi harcamalarınızı birbirinden ayırmalısınız. Bütçe yapmak tabii ki kendinizi şımartmaya ya da sosyalleşmeye izin olmayacağı anlamına gelmiyor. Bunun için belli bir ödenek ayırabilirsiniz. Tüm harcamalarınız için bir limit belirlemeli, harcadıkça kaydetmeli ve düzenli olarak kontrol etmelisiniz. Bu konuda kendinize çok güvenmiyorsanız harcamalarınızı kontrol eden bir banka kartından yardım alabilirsiniz. Örneğin 12 yaşın üzerindeki herkesin kullanabildiği, yüklediğiniz para kadar harcama yapabildiğiniz Bonus Piu tam size göre olacaktır. Tamamen ücretsiz olan Bonus Piu ile nakit yerine kartla harcama yapar, bakiyenizi aşmazsınız.
Unutmayın şartlar değiştikçe bütçe de değişecektir. Örneğin yurtta kalırken bir arkadaşınızla eve çıkmaya karar verebilirsiniz veya yemekhanede yemek yerine öğünlerinizi evden getirmeye başlayabilirsiniz. Öyle ya da böyle, yapılan harcamaları not etmek mevcut maddi durumunuzu net bir şekilde ortaya koyar. Böylece bütçeyi denkleştirmek için bir an önce tasarruf yolları/ek gelir imkânı mı yaratmanız gerekiyor yoksa zaten her şey yolunda ve çok istediğiniz o oyun konsolu için kenara bir miktar para ayırabilecek misiniz, anlarsınız.
Harcamaları azaltacak daha ekonomik yollar keşfedebilirsiniz. Örneğin, okul kitaplarını üst sınıflardan alabilir, ihtiyacınız kalmayan kitapları yıl sonunda satarak gelir elde edebilirsiniz. Size uygun, avantajlı cep telefonu ve internet aboneliklerini seçebilirsiniz. Masraflarınızı arkadaşlarınızla bölüşebilirsiniz. Ama elbette ihtiyaçlar bitmiyor ve para bir şekilde harcanıyor. Bu durumu avantaja çevirmek için market alışverişlerinde veya restoran-kafe harcamalarında kazandıran banka kartlarına yönelebilirsiniz. Örneğin Garanti BBVA Bonus Genç ile yeme-içmeden e-ticarete kadar her kategoride alışveriş yapabilir, alışverişlerinizi taksitlendirebilir, üstüne bir de bonus kazanabilirsiniz.
Mezun olduktan sonra geri ödenecek öğrenim kredileri olabilir, para kazanmak zaman alabilir. Meslek hayatına mümkün olduğunca ekside başlamamak adına öğrencilik sürecinde borçlanmamaya çalışmalısınız. Gecikmiş, günü geçmiş ödemeler yapmamak için düzenli olmalısınız. Borç almak yerine giderlerinizi azaltmayı, harcama çok zorunluysa ek iş yaparak masrafınızı karşılamayı deneyebilirsiniz. Borç konusunda dikkat etmeniz gereken bir diğer husus ise kredi kartı kullanımı. Öğrenci bütçenizi korumak için yıllık abonelik ücreti olmayan kart tiplerini seçebilir, kart limitinizi zorlamadan hareket edebilirsiniz. Ekstrenizin son ödeme tarihine dikkat edip, en azından minimum oranda ödeme yapabilirsiniz. Bu konuda size alternatifler sunan kartları tercih edebilirsiniz. Mesela kart ücreti olmayan Bonus Genç, 50 TL ve üzeri harcamalarda pek çok taksit seçeneği sunar ve uygun bir faiz oranıyla kolay ödeme şansı tanır. Ödemede sıkışacağınızı düşünürseniz ‘Ekstre Atlat’ özelliğiyle borcunuzu bir ay sonra ödeyebilir veya ödemelerinizi taksitlendirebilirsiniz.
Bütçe takibi konusunda teknolojiye güvenebilirsiniz. Paranızı yönetmenize, tasarruf etmenize yardımcı olacak hatta birikim yollarını öğretecek uygulamalardan faydalanabilirsiniz. Buna bir uygulama aracılığıyla da erişebilirsiniz, kartınızın veya hesabınızın bulunduğu bankanın mobil bankacılığını kullanarak da… Mesela Garanti BBVA’nın Bonus Flaş uygulaması sayesinde anlık fırsatlardan yararlanabilir, sizin için hazırlanan kampanyaları görebilir, hayatınızı kolaylaştıran ödeme çözümlerine erişebilirsiniz. Konumunuza göre filtreleme yaparak nerede, hangi kampanya var haberdar olabilirsiniz. Favori markanızın kampanyası başlayınca anında bildirim alabilirsiniz.
Kartınız yanınızda olmasa da sorun değil! Bonus Flaş kullanıcısı olduğunuz için kasada mobil temassız ödeme yapabilir veya alışverişinizi QR kodla tamamlayabilirsiniz. İnternet/mobil alışverişlerinizde GarantiPay sayesinde kart bilgisi paylaşmadan kolay, hızlı ve güvenli bir şekilde ödeyebilirsiniz. Hayatımız sadece alışverişle sınırlı değil elbette; online platformlarda dizi-film izlemeyi, oyun oynamayı, müzik dinlemeyi de seviyoruz. Fakat siz de tüm bu mecraları yönetmekte sıkıntı yaşıyorsanız, yurt dışı dijital platform üyeliklerinize ait ödemelerinizi Bonus Flaş'tan görüntüleyebilir ve kontrol edebilirsiniz. Tüm üyeliklerinize ‘Bana Özel’ menüsünden ulaşabilirsiniz.
Ayrıca bütçenize dair her şeyi Garanti BBVA’nın mobil bankacılık uygulamasındaki ‘Durumum’ alanında görebilir, size özel finansal sağlık ipuçlarıyla harcama kontrolünüzü sağlayabilirsiniz.
Eğitim bizi pek çok açıdan hayata hazırlar. Bu süreçte vereceğimiz doğru maddi kararlarla tasarruf ve para biriktirme konusunda sağlam temeller oluşturabiliriz. Siz de şimdiden bütçenizi yöneterek finansal sağlığınıza iyi bakın!
__________
Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.