Bütçe Nedir? Ne İşe Yarar?

İstisnasız hepimizin kulağında yer etmiş bir söz vardır: Ayağını yorganına göre uzat. Peki size bunun tam da bütçe yapmak anlamına geldiğini söylesek? Her ay düzenli olarak bütçe oluşturmak ve onu yönetmek, benimseyebileceğimiz en önemli finansal alışkanlıklardan biri. Bizi imkanlarımız dahilinde yaşamaya ve paramızı mümkün olan en iyi şekilde değerlendirmeye teşvik eder. Ayrıca finansal hedeflere ve hayallere ulaştıracak bir basamaktır. Peki finansal sağlık ve güvenliğin anahtarı olan bu kavramı ne kadar biliyoruz? Bütçe nedir, bugünü ve geleceğimizi nasıl etkileyebilir, bakalım…  

Bütçe nedir?

Bütçe, gelir ve giderlere dayalı bir denge planıdır. Başka bir deyişle, bir ay veya bir yıl gibi belirli süre boyunca ne kadar para kazanacağınızı ve ne kadarını harcayacağınızı öngörür. Bu düzenlemeyi yaparken finansal hedeflerinizi de göz önünde bulundurur. İyi bir bütçe planı tüm ihtiyaçları, istekleri, acil durumları ve gelecek için yapılan tasarrufları içermelidir. Yani bütçeleme, sadece sınır koymak ya da kendini bir şeylerden mahrum bırakmakla ilgili değildir; paranın kontrolünü ele almaktır. Bir kişi, aile, şirket veya devlet için hazırlanabilir.

Bütçe tamamen onu hazırlayana özel olduğu gibi zamana ve koşullara göre de değişir. Örneğin zam aldığımızda veya ev sahibi olmak için konut kredisi kullandığımızda planımız da buna göre şekillenir. Ayrıca zaman zaman keyfi harcamalara (tatile çıkmak, oyun konsolu almak vb.) veya beklenmedik sürprizlere (işten çıkarılma, taşınma, hastalık vb.) uyum sağlamak için bir hareket alanını da barındırır.

“Bütçe yapmanın önemini anlıyorum ama nereden ve nasıl başlayacağımı bilmiyorum” diyenler için yol gösterici, dahası planlamayı eğlenceli hale getirebilecek yöntemler de bulunuyor. Mesela merak edenler 50/30/20 Kuralı’na göz atabilir! Peki yönteminiz ne olursa olsun, bütçenizi yönetmek size neler kazandırır?

Bütçe yönetiminin 6 faydası

Para yönetimiyle olan ilişkinizi analiz eder: Gelir ve giderlerinizi takip etmek, harcama sınırınızı görmeniz ve ne kadar tasarruf etmeniz gerektiğine dair rota çizer. Parayla ilgili iyi ya da kötü tüm alışkanlıklarınızı net bir şekilde ortaya koyar. Kalıpları belirledikten sonra, nerede ayarlamalar yapacağınızı da görebilirsiniz.

Harcamalarınızı kontrol etmenize yardımcı olur: Yaklaşan ödemeler, alışveriş masrafları, faturalar… Günlük harcama alışkanlıklarınızı gözden geçirmek, görünüşte çok etkisi olmadığını düşündüğünüz küçük harcamaların etkisini anlamak için bütçe yönetimi önemlidir. Böylece kazandığınızdan daha fazla harcamadığınızdan emin olursunuz.

Acil durumlara karşı hazırlık sağlar: Harcama, tasarruf ve birikim alışkanlıklarını bilmek parayla olan ilişkimizde en çok kaçındığımız iki şeyle başa çıkmayı da kolaylaştırır: Öngörmediğimiz zamanlarda, plansız borçlanma ve acil durumlar. Bütçe yönetimi sayesinde giderleri önceden belirleyerek fazla harcamadan yani borç yaratmaktan uzak durabilirsiniz; eğer borcunuz varsa gerekli ödemeleri planlayabilirsiniz. Ayrıca finansal açıdan güçlük yaratacak, beklenmeyen harcamaların üstesinden gelmek çok daha kolaylaşır.

Tasarruf hatta birikim yapmanızı sağlar: İyi bir bütçe yönetimi tasarruf hedefleri için para artırmayı kolaylaştırır. Dahası gelirinize göre her ay belirli bir miktarda parayı birikim için ayırmayı öğretir. Bütçe üzerindeki kontrolünüz geliştikçe tasarruf ve birikim konusunda çok daha emin, hedef odaklı adımlar atabilir ve Japon kültürünün tasarruf sanatı Kakeibo ile tasarruf ve birikimiminize katkı sağlayabilirsiniz.

Hedefleri daha ulaşılabilir kılar: Herkesin hedefi ve hayalleri farklı. Ancak bütçe yönetimi bunlara ulaşmanın ilk adımı. Bütçe, uzun vadeli hedeflerinizi belirlemenize ve onlara ulaşmanıza yardımcı olur. İlerlemenizi takip eder, böylece amacınızdan saptıracak harcamalardan uzak durabilirsiniz.

Finansal stresten uzaklaştırır: Boşuna demiyorlar, “Parasını yöneten hayatını yönetir” diye. Finansal durumunuz üzerinde kontrol sahibi olmak, her türlü zorluğa hazırlıklı olmak adım atarken daha planlı, rahat ve özgüvenli hissetmeyi mümkün kılar. Bütçe yönetimi finansal bağımsızlığı ve özgürlüğü temellendirmeye yardımcı olur.

Özetle hayallerimiz ve hayatlarımız birbirinden çok farklı olsa da finansal sağlığın formülü hepimiz için bütçe yönetiminden geçiyor. Bütçe nedir bilerek, her ay düzenli bütçe oluşturup takip ederek siz de hem finansal sağlığınıza hem de geleceğe iyi bakın!

__________

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.