Para Biriktirmek İsteyenlere Uzak Doğu’dan Tavsiye: Kakeibo

Dili, felsefesi, sahne sanatları, mutfağı ve teknolojisiyle dünyanın en özgün kültürlerinden birine sahip Japonya, binlerce yıllık gelenekleriyle de karakteristik bir tarihin özneliğini üstleniyor.

Dünya Bankası’nın Birleşmiş Milletler ve Eurostat verilerini referans alarak yayımladığı grafiğe göre dünyada 84.1 yaş skoru ile yaşam beklentisi en yüksek bireylerin yaşadığı ülke: Japonya.

Sağlık ve beraberinde gelen uzun ömür avantajını uzun yıllardır elinde tutan Japonların böyle bir ayrıcalığa sahip olmasının elbette çeşitli nedenleri var. Bu nedenlerin başında da beslenme tipinin yanı sıra literatüre Japon minimalizmi olarak geçen ve Zen Budizmi’nden doğan sadelik üzerine kurulu anlayış geliyor.

Japonlar; iç mimaride, beslenmede, iş hayatında yalnızca ihtiyacı kadar ve işlevsel olana yer açıyor. Gereksinim duyulmayanı hayatın her alanından uzaklaştırarak kazanılan bu basit ve yalın yaklaşım, hâliyle finansal alışkanlıkları da etkiliyor.

İşte Kakeibo denilen finansal gelenek de tam bu noktada karşımıza çıkıyor.

Siz de bütçenize 100 yıllık Japon geleneğiyle yön vermek ve birikimlerinize artı değer katmak isterseniz gelin şimdi tüm bilinmeyenleriyle Kakeibo’yu birlikte inceyelim:

Kakeibo:

Hane halkı bütçesinde %35’e kadar tasarruf vaat eden Kakeibo geleneğinin temeli, gider gözlemi yapmaya ve aylık hedefler belirlemeye dayanıyor.

Fumiko Chiba ile popülerleşen Japon tasarruf geleneği

Bir nevi finansal otokritik sistemi ile işleyen gelenek, Fumiko Chiba’nın kaleme aldığı ve 2017’de yayımlanan Kakeibo: Japon Bütçeleme ve Tasarruf Sanatı (Kakeibo: The Japanese Art of Budgeting & Saving Money) kitabıyla tüm dünyada ilgi çekmeye devam ediyor.

Kakeibo ile yeni bir dönem: finansal büyüme zamanı

Her masrafı ve hedefi, kayıt altına almak temeline dayanan Kakeibo ile tasarruf yapmanın ve birikimlere katkı sağlamanın bazı adımları var. Her adımda bir sorunun cevaplandığı Kakeibo, haftalık ve aylık periyotlarla ilerliyor.

Kakeibo geleneğinin temel soruları

1.soru: Kullanabileceğim para ne kadar?

Bu sorunun cevabına ulaşmak için izlemeniz gereken yöntem: ay başında sabit gelir ve giderlerinizi yazmak. Böylece aradaki fark ile ayın kalanında ne kadar paranız olacağını öğreniyorsunuz. Kakeibo, buradaki en önemli noktanın hem gelir hem de giderleri kalem kalem doğru bir şekilde hesaplamak ve sonucu kayıt altına almak olduğunu söylüyor.

2.soru: Ne kadar biriktirmek istiyorum?

Kakeibo’nun ikinci sorusunun işlevi, aylık birikim hedefi belirlemeye yardımcı olmak. Hedef belirledikten sonra yapmanız gereken tek şey haftalık harcama limiti oluşturup bu limite sadık kalmak.

3.soru: Ne kadar harcıyorum?

Bu sorunun cevabı bir aylık harcama tutarına karşılık geliyor. Kakeibo, harcamaları günlük ve kategorileriyle beraber not etmenizi istiyor. Bu kategorileri ise dört başlıkta topluyor:

• Hayatta kalma: yemek, eczane, ulaşım, varsa çocuklar
• Opsiyonel: restoran, alışveriş
• Kültür: kitap, müzik, gösteriler, filmler, dergiler
• Ekstralar: düzensiz etkinlikler (doğum günleri, onarımlar, mobilyalar vs.)

4.soru: Gelecek ay değiştirmem gerekenler neler?

Bu soru, ay sonunda ilk 3 sorunun cevaplarının yazdığı notları inceleyerek hedeflerinizin ne kadarını gerçekleştirdiğinizle yüzleşmenizi ve önünüzdeki ay için yeni kararlar almanızı sağlıyor. Örneğin; “Gelecek ay taksi yerine toplu taşıma kullanacağım/kullanmam gerekiyor.” şeklinde alınan kararlar uzun vadede bütçe yönetim planının sistematikleşmesini sağlıyor.

Chiba’nın kitabının özü bu dört sorudan oluşuyor. Chiba, bu yöntemin harcama ve hedefler için kişiyi “bilinçli düşünmeye” yönlendirdiğini söylüyor. Yöntemi uygulamanın değişmez kuralı ise soruların cevaplarının yazılı olarak kayıt altına alınmasından ibaret.

Bütçe planlaması için farklı bir ekol öğrenmek ya da deneyimlemek isterseniz Bütçe Planlamasında Pratik Formül: 50/30/20 Kuralı yazımızı okuyabilirsiniz.

_____

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.