Enerji İhtiyacına Organik Çözüm: Biyoenerji Nedir?

Enerji talebimizi karşılamaya yardımcı olacak birçok kaynak var. Bunlar arasında kömür, petrol, doğal gaz gibi yenilenemez enerji kaynakları ve güneş, rüzgâr, hidrolik, jeotermal gibi yenilenebilir enerji kaynakları yer alıyor. Biyoenerji de enerji talebimizi karşılayacak yenilenebilir enerji kaynakları arasında kendine yer buluyor. Peki biyoenerji nedir, kaynakları ve faydaları nelerdir? Gelin bu yenilenebilir enerji türünü daha yakından tanıyalım.

Biyoenerji nedir?

Fotosentez yoluyla doğrudan veya dolaylı olarak üretilen biyolojik materyal olarak tanımlanan biyokütle; orman, tarım, evsel ve hayvansal atıklar gibi organik maddelerdir. İşte bu maddelerden üretilen enerjiye biyoenerji adı veriliyor. Çok yönlü bir yenilenebilir enerji kaynağı olan biyokütle katı, sıvı veya gaz yakıta dönüştürülebilir. Hem ısı ve/veya elektrik üretmek için hem de ulaşım yakıtı olarak kullanılabilir. 

Biyoenerjiyi çok yakından biliyoruz aslında. Onu yüzyıllar boyunca evlerimizde ısınmak için odun ve hayvan gübresinden gelen biyokütle şeklinde kullandık. Son dönemlerde ise hava kalitesini artırmak ve sera gazı emisyonlarını düşürmek amacıyla daha çok kullanıyoruz. Uluslararası Yenilenebilir Enerji Ajansı IEA’ya göre biyoenerji, bugün dünya toplam birincil enerji arzının kabaca onda birini oluşturuyor.

Biyoenerji kullanımı, “geleneksel” ve “modern” olmak üzere iki ana kategoriye ayrılıyor. Geleneksel kullanım odun, hayvan ve orman atıkları ve odun kömürü gibi formlarda biyokütlenin yakılmasını ifade ediyor. Modern teknolojiler arasında ise küspe ve diğer bitkilerden üretilen sıvı biyoyakıtlar, biyo-rafineriler, atıkların anaerobik sindirimi yoluyla üretilen biyogaz, odun pelet ısıtma sistemleri vb. yer alıyor.

Biyoenerji kaynakları nelerdir?

• Arıtma tesisleri, çöpten elde edilen enerji, belediye atıkları ve hayvansal atıklardan elde edilen biyogaz
• Endüstriyel, evsel, tarımsal atıklar, orman ve doğa atıklarından elde edilen biyokütle
• Biyodizel ve biyoetanol gibi biyoyakıtlar.

Gelin bu kaynakları detaylı açıklayalım...

Biyogaz: Gıda veya hayvan atıkları gibi organik maddelerin oksijensiz ortamda anaerobik sindirim adı verilen bir süreçte mikroorganizmalar tarafından parçalanmasıyla üretilir. Araç yakıtı, ısıtma ve elektrik üretimi dahil olmak üzere çeşitli şekillerde kullanılabilir. Hayvan gübresi, belediye çöpü/atığı, gıda atığı veya kanalizasyon dahil olmak üzere çok çeşitli atık maddeler biyogaza dönüşebilir. Biyogaz esas olarak metan ve karbondioksitten oluşur. Ayrıca az miktarda hidrojen sülfür, siloksanlar ve bir miktar nem içerebilir. Bunların nispi miktarları, ortaya çıkan biyogazın üretiminde yer alan atık türüne bağlı olarak değişir.

Biyokütle: Biyogaz gibi enerji üretmek için yakılabilen biyokütle, bitki ve hayvanlardan elde edilen, yenilenebilir, katı ve organik bir malzemedir. İnsanların ateşi, odunları, bitkileri ve hayvan gübresini enerji üretmek için keşfetmesinden bu yana bir enerji kaynağı olarak kullanılıyor. Bugün birçok elektrik santrali, kereste ve mobilya yapımının bir yan ürünü olan sıkıştırılmış odun peletlerinin biyokütlesini yakarak çalışıyor. Biyokütle, kömürün yerini alarak yenilenebilir elektriğin üretilmesini sağlıyor.

Biyokütle doğal olarak veya endüstriyel ölçekte ayrıştığında biyogaz üretilir. Biyokütle ve biyogazın karıştırılmaması için biyokütlenin hammadde ve biyogazın nihai ürün olduğunu söylemekte fayda var.

Biyodizel: Bitkisel, hayvansal, evsel yağlardan ve restoran yağlarından üretilen yenilenebilir, biyolojik olarak parçalanabilen bir yakıttır. Dizel petrol gibi, biyodizel de motorlara yakıt sağlamak için kullanılıyor.

Biyoetanol: Bitki yan ürünlerinin şeker ve nişasta bileşenlerinin fermente edilmesiyle elde edilen sıvı, yenilenebilir bir biyoyakıttır. Bu yan ürünler şeker kamışı ve tahıl gibi mahsulleri içerir. Biyoetanol doğrudan araçlarda kullanılabilir.

Biyoenerjinin faydaları nelerdir?

Biyoenerjinin daha güvenli, sürdürülebilir ve ekonomik olarak sağlam bir geleceğe katkıda bulunduğunu söyleyebiliriz. Peki nasıl?

• Yerli temiz enerji kaynaklarının sürekli teminini sağlamasıyla
• Kolay depolanabilir olmasıyla
• Petrole olan bağımlılığı azaltmasıyla
• İstihdam yaratmasıyla
• Kırsal ekonomileri canlandırmasıyla
• Atmosfere metan salımını önlemesiyle
• En önemlisi; iklim değişikliğinin azaltılmasına katkı sağlamasıyla.

Özetle günümüzde yenilenebilir enerjinin ana kaynaklarından biri olan biyoenerji, elektrik üretiminde kullanılan enerjiye, sanayi ve binalar için ısıya ve ulaşıma katkıda bulunuyor. Birçok potansiyel hammaddeyi, dönüşüm sürecini ve uygulamayı kapsıyor. Düşük karbonlu bir enerji sisteminde önemli rol oynuyor. Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları’ndan 7. Erişilebilir ve Temiz Enerji. Dolayısıyla dünyaya ve geleceğe iyi bakmak için tükenmeyen, yenilenebilen enerji kaynaklarını kullanmak ve yaygınlaştırmak gerekiyor.