Z Kuşağı Birikim için de TikTok’un Kapısını Tıklıyor

Baby Boomers (1946-1964),
X (1965-1979),
Y (1980-1999),
Z (2000-2010), 
Alfa (2011 ve sonrası).

Farklı kuşaklara, hatta farklı çağlara ait insanların aynı dönemi paylaştığı nev-i şahsına münhasır bir zamanda yaşıyoruz. Şu an için bu kuşaklardan en popüleri ise Z kuşağı. İyi veya kötü, tüm cümleler onlar hakkında kuruluyor. Beklentiler de çok yüksek tonda ilerliyor olumsuz eleştiriler de. Her ne olursa olsun, Z kuşağının hem yerel hem de global tarafta, her şeyin ötesinde var oluşuyla dahi “yeni”yi temsil ettiği gün gibi açık. 

Z kuşağı temsilcilerinin kabullerinde, alışkanlıklarında, herhangi bir sistemi kullanış şekillerinde bu “yeni”nin izlerini sıkça görürüz. Biz bu yazımızda, bu kuşağın interneti kullanma şeklini nasıl kendi tarzına göre evirdiğine, özelde “birikim yapma” işleminden yola çıkarak anlatacağız. Sorularımız şunlar olacak: Z kuşağının internet kullanımında sosyal medya uygulamaları nasıl bir alan kaplıyor ve bu kuşağın temsilcileri özellikle birikim yapma ile ilgili konularda sosyal medyanın (daha çok TikTok) yol göstericiliğinden nasıl ve ne kadar faydalanıyorlar?

Z Kuşağının Arama Motorları Instagram ve TikTok

Pazarlama teknolojisi tedarikçisi SOCI'nin yaptığı araştırma, kuşak bazlı olarak "arama motoru" kullanımına dair doneler sunuyor. 1000 kişiyi kapsayan araştırmaya göre, Z kuşağı için Google, "arama motoru" olarak kullanım tarafında üçüncü sıraya düşmüş durumda. Buna göre %67 ile Instagram, Z Kuşağının arama yaparken en çok kullandığı platform olarak ön plana çıkıyor. İkinci tercih ise TikTok. 18 ila 24 yaş arası demografik grubun %62'si, aramalarını TikTok üzerinden yaptığını söylüyor. Google, %61 ile üçüncü sırada yer alıyor (Çoğu kişi arama yapmak için birden fazla uygulama ve platform kullandığında oranlar %100'ü geçiyor).

Google için iyi haber, diğer yaş gruplarında liderliğini sürdürmesi. 55-64 yaş aralığındaki yetişkinlerin %79'u, 35-44 yaş aralığındakilerin %76'sı ve 45-54 yaş aralığındakilerin %74'ü internet armalarında Google’ı kullanıyor.

Z kuşağının aramalarındaki bu tercih, finansal aramalarına da aynı şekilde yansıyor. Bu ilginin farkında olan finans danışmanları yönlendirmelerini ve bilgi paylaşımlarını sadece sosyal medya üzerinden yapar oldular. Hâl böyle olunca yeni bir kavram doğdu: Finfluencer.

Finfluencer Nedir?

Finfluencer, finansal konularda önerilerde bulunacak kadar altyapısı ve bilgi birikimi bulunan ve bu bilgiyi takipçi kitlesiyle paylaşan kişilere deniyor. Finfluencer dediğimiz kişilerin ana eksende yapmaya çalıştıkları, takipçilerine finansal okuryazarlık kazandırmak. Bu anlamda sosyal medya platformlarında; yatırım, tasarruf, borç yönetimi, bütçe oluşturma ve kredi kartları gibi birçok finansal konuda rehberlik veriyorlar.

İki kişi üzerinden finfluencer kavramının geldiği noktayı aktaralım. Bunlardan bir tanesi Sharan Hedge. Uluslararası bir şirkette strateji analisti olarak çalışırken pandemi döneminde ani bir kararla işi bırakan Hedge, finans tarafındaki bilgisini sosyal medya üzerinden aktarmaya karar vermiş. Özellikle de gençlere. Zira Hedge’nin karmaşık konuları aktarırken dahi mizahi anlatım şeklini asla terk etmemesinden bunu anlayabiliyoruz. Sosyal medyada “Finance with Sharan” adıyla varlığını sürdüren Hedge’nin şu an Instagram’da 2,6 milyon, YouTube’da ise 3,1 milyon takipçisi var.

Bir diğer isim ise Humphrey Yang. “Sıradan insanlar için kişisel finans rehberliği sunmak” amacıyla yola çıktığını söyleyen Yang da tıpkı meslektaşı Sharan Hedge gibi paylaşımlarında mizahi dili asla bırakmıyor. Yang’ın şu an TikTok’ta 3,3 milyon takipçisi bulunuyor. 

TikTok’ta Öne Çıkan Birikim Trendleri

Özellikle Z kuşağı için finansal ipuçları ve tavsiyeler noktasında en popüler kaynaklardan biri durumunda olan TikTok, oldukça fazla rağbet gören finansal trendlere ev sahipliği yapıyor. Öyle ki TikTok’un finansal konularda akıp giden dünyasının kendine has bir ismi de var: FinTok. 

Biz de yazımızın bu bölümünde FinTok trendlerinin birkaçından bahsedeceğiz.

Nakit Doldurma (Cash Stuffing)

Parayı, çeşitli harcama kategorileri için ayrılmış zarflara koymayı içeren sistemdir. Bu kategoriler; kira, fatura, eğlence ve yakıt gibi başlıklarda olabilir. Bir zarftaki nakit harcandığında o ay için o kategorideki harcama yapma hakkı biter ya da ancak başka bir zarftan borç alınabilir. Şunu da söyleyelim: Parayı harcama kategorilerine tahsis ederek bütçeleme yapma fikri yeni değil. Nakit doldurma dediğimiz bu zarf sistemini yaklaşık 20 yıldır öven finans uzmanları var. Bu sistem, bazıları ilk kez kredi kartı borcu ve enflasyonla karşı karşıya olan Z kuşağı ve Y kuşağı arasında trend oldu. Nakit doldurmayı diğer bütçeleme yöntemlerinden ayıran unsur şu: Diğer yöntemler yalnızca kişinin harcamalarını takip eder, nakit doldurma ise fiziksel olarak bütçe aşımını engeller. Bir zarf boşaldığında, daha fazla harcama yapılamaz. Yine nakit doldurma ile harcama alışkanlıkları daha iyi görselleştirilebilir ve ayarlamalar yapılabilir.

100 Zarf (100 Envelope)

TikTok’un en popüler birikim trendlerinden biri olan 100 Zarf yöntemi, her gün 1 dolar fazla para biriktirmek şeklinde ilerliyor. Bu yöntem, 100 gün boyunca her gün 1 dolar daha biriktirmeyi önerir. İlk gün 1 dolar, sonraki gün 2 dolar, bir sonraki gün 3 dolar derken 100 günlük sürenin sonunda 5 bin dolardan fazla para biriktirilmiş olunur. 100 Zarf yöntemi öyle bir karşılık buldu ki, e-ticaret platformlarında, bu para tasarrufu trendine özel olarak tasarlanan binlerce kit, takip cihazı ve klasör satışa çıkarılmış durumda.

Harcama Yapmama (No-spend)

Harcama yapmama trendi, temel olmayan şeylere mümkün olduğunca para harcamamayı salık veriyor. Bu trende de takvim tutma başrolde. Katılımcılar ilerlemelerini bir takvimde takip ediyor ve mümkün olduğunca çok sayıda üst üste harcama yapılmayan gün biriktirmeye çalışıyor. "Yasak" kategorisinde olan harcamaların başında; dışarıda yemek, kahve, alkol, kıyafet, saç kesimi gibi harcamalar geliyor. Bu trendde belirlenmiş özel bir zaman dilimi yok. Fakat burada Ocak 2024'ün altını çizmek gerekir. Zira bu tarih, insanların tüm ayı alışveriş yapmadan, dışarıda yemek yemeden veya kahve içmeden geçirmeye çalıştığı Harcama Yapmama Ocak’ı olarak ilan edildi.

___

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.