Her İşin Bir Adabı Var: Online Nezaket Nedir?

“Türkiye dijital nezaket konusunda en çok gelişim gösteren 5. ülke!” Microsoft’un, çevrimiçi hayatın kaçınılmaz bir kriteri olarak görüp 2016’dan bu yana düzenlediği ‘Dijital Nezaket Araştırması’nın 2021 sonuçlarına göre Türkiye’nin bu karnesi kimilerini şaşırttı kimilerini umutlandırdı. 30’dan fazla ülkede 58 binin üzerinde kişinin katılımıyla yapılan araştırma; kullanıcıların çevrimiçi etkileşimler sırasında karşılaştıkları riskleri, saldırgan tavırları, bunlara dair algı ve tutumlarını ortaya koydu.

Puanlamanın, karşılaşılan risklerin türüne ve yaşanma sıklığına göre yapıldığı araştırmada skor yükseldikçe nezaket de azaldı. 2020 yılında 25 ülke arasında 16. olan Türkiye, 2021’de ise 32 ülke içinde 17. sırada yer aldı. Pek gelişme kaydedilmemiş gibi görünse de tehdit ya da kabalık sayılan çevrimiçi hareketler yüzde 73’ten 68 seviyesine düştü. Böylece Türkiye (Kolombiya, Şili, Peru ve Vietnam’ın ardından) en çok ilerleme kaydeden beşinci ülke oldu.

Dolaylı olarak zorbalığı destekliyor olabilirsiniz

Sosyal etkileşimlerimizin önemli bir kısmı giderek artan bir şekilde artık çevrimiçi gerçekleşiyor. Sanal alışkanlıklarımız büyük bir kolaylık ve tüm dünyayla bağlantıda kalma imkânı sunsa da maalesef zaman zaman zorbalık, saldırganlık ve nefret söylemi gibi istenmeyen hareketlere de bizleri maruz bırakıyor. Bu hareketlere maruz kalanlar aşağılanmış ve depresif hissediyor, özgüven kaybı yaşıyor, kendini izole ediyor, daha az üretken hale geliyor. Doğrudan buna sebep olmadığımızı düşünebiliriz ancak kimi zaman bunu yapan kişileri like’lıyoruz, mesajlarını paylaşıyoruz; yani dolaylı da olsa bu zorbalığın destekleyicisi oluyoruz. Dolayısıyla günlük etkileşimlerde saygının korunması büyük önem taşıyor. Bu de bizleri dijital dünyanın yazılı olmayan ‘adabımuaşeret kanunlarına’ götürüyor.

Dijital nezaket nedir? Çevrimiçi tüm eylemlerimizde başkasının kimliğini, fikirlerini, ihtiyaç ve inançlarını, onları küçümsemeden sahiplenmek ve önemsemektir.