Aileler ve Çiftler İçin Finansal Uyum Nedir? Nasıl Sağlanır?

Az gelire sahip olmak, çok harcamak, birikim yapmamak, bütçe yapmamak, kredi kartı borcuna sahip olmak, faturaları ödemeyi ertelemek, ortak hesaptan para harcamak, ayrı hesap kullanmak, eşe danışmadan harcama yapmak… Bu liste uzar gider. Konu para olunca çiftler ve aileler sık sık sorunlarla karşılaşır, tartışırlar. Ne yazık ki bu durum toplumumuzda normal kabul edilir. Çiftlerin ve ailelerin sık sık parasal konularda tartışmalarının nedeni, çoğu zaman bu konularda sağlıklı bir şekilde konuşulamamasıdır.

Özellikle evlilik öncesi, çiftler birçok konuda ne kadar uyumlu olduklarını test ederler. Ama finansal konulara gelindiğinde bu uyum, genelde göz ardı edilir. Attila Köksal’ın “Geleceğe Yatırım, Aileler İçin Tasarruf ve Yatırım Tavsiyeleri” adlı kitabında bahsedildiği gibi; bu aslında biraz da para ve finans konularında konuşmanın bizim kültürümüzde ayıp/saygısızlık olarak algılanmasının bir neticesidir. Nesilden nesile böyle öğrenildiği için, evlilik çağına gelen her birey, partneriyle bu konuyu konuşmaz veya konuşmak istese de çekindiği için konuyu açamaz. Oysa finansal olarak uyumlu olmak, çiftlerin finansal sağlığı için çok önemlidir.

Sağlıklı bir finansal uyum için çiftlerin birbirine sorması gereken sorular neler?

• Birlikte nasıl bir gelecek planlaması yapıyoruz?
• Tutumlu muyuz yoksa savurgan mı, bu açıdan birbirimize uyumlu muyuz?
• Borçla ev, araba veya eşya satın almak istiyor muyuz?
• Lüks harcamalara nasıl bakıyoruz?
• Tüm varlığımız ortak mı olacak?
• Nasıl bir bütçe planlaması yapacağız?
• Bütçe dışı harcamalar hakkında aynı noktada mıyız?
• Çocuk sahibi olacaksak nasıl bir maddi planlama yapacağız?
• Emekliliğimizi şimdiden planlayacak mıyız?

Finansal olarak uyumlu olmak isteyen çiftlerin, bu soruların her birine ortak cevap vermeleri veya bir orta yol bulmaları gerekir. Özellikle evlilik öncesi, bu tarz konuların yeterince konuşulmaması, muallakta kalması, ileride doğacak sorunların habercisidir. Finansal sağlık hayatımızın her bir alanında karşımıza çıktığı için, birlikte bir hayat sürdürmek isteyen çiftlerin de finansal olarak uyumlu olmaları önem taşır. Bu nedenle eşler, tüm parasal konuları dürüstçe ve rahat bir şekilde konuşabilmeli, finansal sorunların üstesinden birlikte gelmelidir.

Anne babalar çocuklarını finansal sağlık konusunda nasıl eğitmeli?

Finansal uyumun bir sonraki aşaması ise çocuklar. Anne babalar, hemen her konuda olduğu gibi finansal konularda da çocuklarına örnek olmaya çalışır. Ebeveynler bu konuda doğru davranışlar sergilerse, çocukları da benzer davranışlar sergileyecektir. Bu da uzun vadede çocukların finansal uyum sorumluluğu kazanmasını sağlayacaktır. Çocuklarınıza finansal sorumluluk kazandırmak istiyorsanız, aşağıdaki maddeleri dikkate alabilirsiniz.

Çocuklarınızı finansal planlamalara dâhil edin: Çocuklarınızı daima parasal konuların içinde tutun. Genelde anne babalar parasal konularla çocukların endişeli hissetmesini istemezler ancak bu son derece yanlıştır. Çünkü çocuklar genelde anne babalarının yaşadığı parasal sıkıntıları hissederler ve konudan yeterince haberleri olmazsa huzursuz olabilirler.

Hedeflerinizi belirleyin ve onlara bağlı kalın: Çocuklarınızın üniversite eğitimi, araba, ev almak gibi hedeflerinizi belirleyip, bu hedeflere ailenin tüm bireylerinin odaklanmasını sağlayın. Bu şekilde hem bütçe dayanışması oluşturursunuz hem de hedeflerinize daha çabuk ulaşırsınız.

Beraber harcayın, beraber tasarruf edin: Her ne kadar uygulanması zor bir madde gibi görünse de mümkündür. Örneğin bilgisayar, tablet gibi yeni bir eşya isteyen çocuklarınıza para biriktirmeyi öğretin. Onlara aylık harçlık verin ve istedikleri şeyleri bu harçlıklarından artırarak veya biriktirerek almalarını söyleyin. Bu şekilde çocuklarınız kendi bütçelerini yapmayı öğrenecek ve harcarken daha temkinli davranacaklardır. Ayrıca çocuklarınıza bir bireysel emeklilik hesabı açıp, küçük miktarlarda da olsa buraya aylık olarak para aktarmanız, onlara bir birikim bilinci kazandıracaktır.

Her şeyi açıkça konuşun: Çocuklarınızla aile bütçenizin detaylarından bahsedin, onlardan bir şey gizlemeyin. Doğru kelimeleri seçtiğiniz sürece çocuklarınızla parasal konularda açıkça konuşmak her zaman yararlıdır. Örneğin çocuğunuz bir şeyi satın almak istediyse, “paramız yeterli değil” gibi bir cümle kurmak yerine “bütçemiz içinde bu harcama yok” veya “bunu almaya ihtiyacımız yok” gibi ortak bir dil kurun ki çocuğunuzun tasarruf konusundaki motivasyonu kırılmasın.

__________

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.