Finansal Sağlık Dosyası: Adım Adım Finansal Sağlık Analizi

Kişisel finansal sağlık analizi için birikim potansiyelinden varlık-borç dengesine farklı başlıklarda analiz yapmamız gerekiyor.

Finansal Sağlık Dosyası

Kişisel Finans Yönetimi yazımda da değindiğim gibi; sosyal, fiziksel ve zihinsel iyilik hâlimizin, doğru yönettiğimiz ekonomik kaynaklarımızla dinamik bir ilişki içinde olması durumuna finansal sağlık adı veriliyor.

Finansal sağlığımızın pozitif göstergeleri arasında; dengeli günlük para yönetimi, finansal şoklar karşısında esneklik ve uzun vadeli hedeflere ulaşma yeteneği olmak üzere 3 ana başlık yer alıyor. Yani aslında bu 3 başlık özelinde, kişisel ya da hane bütçemiz adına faydalı kararlar alabiliyorsak, bu aynı zamanda; toplumsal ilişkilerimiz, bedensel refahımız ve zihinsel etkinliklerimizin de yolunda olduğunu işaret ediyor.

Peki finansal sağlık analizi yapılıyor?

Son yıllarda finans otoritelerinin özellikle eğildiği finansal sağlık analiz sürecinin detaylarına gelin birlikte bakalım.

Birikim Potansiyeli

Birikim potansiyelinizi artırmanın ilk adımı: gelir/gider dengemizi iyi seviyede tutmaktan geçiyor. Birikim potansiyeli hesaplaması ana hatlarıyla; ay sonunda gelirlerimizden giderlerimizi çıkardığımızda ne kadar artıda kalabildiğimiz ile takip ediliyor. Birikim potansiyelimizi ise şu başlıklar belirliyor: 

• Yeni gelir modelleri:

Kişisel finans yönetimi sektöründeki birçok uzmanın da önerdiği gibi yeni gelir modelleri yaratmayı deneyerek başlayabiliriz. Örneğin; kullanmadığımız eşyaları ikinci el platformlarda satmak, yaygın olarak tercih edilen bir yöntem.

• Giderlerinizi düzenli olarak inceleyere:

Özellikle haftalık veya aylık bazda kontroller yaparak farkında olmadığımız veya beklediğimiz tutarın üstünde yaptığımız ödemeleri inceleyebiliriz. Kredi veya banka kartımızdan yaptığımız harcamaları kategori bazlı inceleyebilir ve bu kategorilerde kendimize limit koyarak tasarruf yapmaya başlayabiliriz.

• Gelecek planlarınız için şimdiden biriktirerek:

Gelecek planlamasında birçoğumuzun önemli olarak gördüğü konular; ev veya araç satın almak olarak öne çıkıyor. Bu hedeflere ulaşmak için bir plan oluşturarak birikim yapmaya başlayabiliriz.

• Kısa vadeli hedefler koyarak:

Kısa vadeli hedeflerle harcamalarımız için şimdiden hazırlık yapabiliriz. Örneğin; bir sonraki yaz tatilimizi planladıktan sonra, gider kalemlerimizden belirli bir tutar tasarruf yaparak erken bir şekilde hazırlığımızı tamamlayabiliriz.

Finansal Özgürlük

“Finansal Özgürlük” kavramı, genellikle toplumda ‘özgürce para harcamak’ ile ilişkilendirilmiş bir kavram olarak yer bulur. Oysa bu kavram; finansal sağlık değerlendirmesinde başka bir anlam taşıyor. Herhangi bir gelirimiz olmadığı durumda, hayatımızı ne kadar süreyle devam ettirebileceğimiz finansal özgürlük skorumuzu gösteriyor. Likit varlıklarımızı, aylık ortalama giderlerimize bölerek hesaplanan bu skoru, bir nevi acil durum fonumuz olarak düşünebiliriz.

Beklenmedik giderlere karşı hazırlıklı olmak, finansal sağlık değerlendirmesinde hayli büyük öneme sahip. Çeşitli birikim araçlarını kullanarak finansal durumumuzu iyileştirebiliriz. Hedeflerimize uygun birikim araçları ile birikimlerimizi arttırarak acil durum fonumuzu daha da yukarıya taşıyabiliriz. Finansal özgürlük skoru iyi seviyeye sahip kişiler arasında düzenli birikim yapma alışkanlığının göze çarptığını unutmamız gerekiyor.

Varlık/Borç Dengesi

Günümüzün de önemli problemlerinden biri olan fazla borçluluk durumu, finansal sağlımızı tehdit eden unsurlardan biri. Kişisel net değer analizimizi yaptıktan sonra borçlarımızı tekrardan gözden geçirebiliriz.

Bununla birlikte emeklilik için aktif bir yatırım tasarrufu veya yatırım araçlarını kullanmak gibi birçok farklı yöntem ile varlıklarınızı arttırmayı planlayabiliriz.

Sigortalılık

Bir diğer önemli unsur ise sigortalılık oranımız. Herhangi beklenmedik bir duruma (kaza, hastalık vb.) karşı, ekonomik olarak hazır olabilmek adına sigortalı olma oranına önem vermek finansal sağlık skorumuza pozitif etki ediyor.

Taşınmaz varlıklar

Gayrimenkul ve yatırımlarla finansal güvenliğimizi sağlamak hem çocuklarımızın eğitim ya da sosyal hayatları hem de emeklilik dönemimiz adına konforlu koşullar sunuyor.

Kitap Tavsiyesi:

Finansal sağlığımızı iyileştirmek için çalışmalar yaparken finansal okuryazarlığımızı arttırmak da bu süreçte bize destek olacaktır. Bu konuda oldukça fazla kitap, makale, online kurs ve podcast mevcut. Sizlere son olarak kişisel finans yönetimi hakkında okuduğum iki kitabı önermek isterim.

Robert T. Kiyosaki’nin ‘Rich Dad Poor Dad’ kitabı gelir/gider ve varlık/borç yönetimi konusuna oldukça farklı bir bakış açısı katıyor ve bildiğimiz kavramları sorgulayarak etkileyici örnekler sunuyor. Örnek olarak; satın aldığımız bir otomobilin varlık mı, yoksa aslında bize farklı zamanlarda farklı ödemeler çıkaran bir borç mu olduğunu sorgulatıyor. Zamanı geldiğinde, hedeflere ulaşmak için risk almak gerektiğini ve bu süreçte fırsatları iyi değerlendirmenin önemini vurguluyor.

Herkese finansal olarak sağlıklı günler!

___

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.