Aile Bütçesi Ne Demek?

Harcamalarımızı kontrol etmek ve finansal hedeflerimize ulaşmanın yolu iyi bir bütçe planlamasından geçiyor. Her ay düzenli olarak bütçe oluşturur ve onu yönetirsek, paramızı mümkün olan en iyi şekilde değerlendirebiliriz. Peki ya aile bütçesi? Bu basit bir kelimeymiş gibi görünebilir, ancak uygulamaya koymak her zaman kolay olmuyor, özellikle de çocuklarınız olduğunda. Çocuklarınız olmasa bile ailenizle yaşayan evli bir çift veya bekar bir birey de olabilirsiniz. Medeni durumunuz, zamanınız, geliriniz veya harcamalarınız ne olursa olsun bir aile bütçesi oluşturabilirsiniz. Peki aile bütçesi ne demek? Bireysel bütçeden farkı nedir? Nasıl yapılır, nelere dikkat edilmelidir diye soruyorsanız size birkaç ipucu vereceğiz. Haydi başlayalım!

Aile bütçesi nedir? Bireysel bütçeden farkı nedir?

Aile bütçesinin ne olduğunu açıklamadan önce bütçe nedir bir hatırlayalım. Bütçe temelde finansal sağlığınızı güçlendirmek için bir araçtır. Gelir ve giderlere dayalı bir denge planı olan bütçe, belirli bir süre boyunca ne kadar para kazanacağınızı ve ne kadarını harcayacağınızı öngörür. Çoğumuz “bütçe” kelimesini sevmeyiz çünkü bunun sınırlamalar, yoksunluk ve eğlenceli şeylere harcayacak paramızın olmaması anlamına geldiğini düşünürüz. Ama aslında hiç de öyle değil. Çünkü bütçemiz harcama planımızdır. İmkânlarımız dahilinde yaşamamıza, para sıkıntılarının stresinden kaçınmamıza ve sahip olduklarımızla seçim yapma özgürlüğüne ulaşmamıza olanak tanır. En önemlisi, hedeflerimize ulaşma yolumuzun haritasını çıkarmamızı sağlar. Aile bütçesi ise, bu planı tüm hane halkı için yapmak demektir. Başka bir deyişle; hanenizin bir ay veya bir yıl gibi belirli bir süre boyunca gelen ve giden parası için bir plandır. Örneğin, toplam aylık gelirinizin belirli miktarlarını veya yüzdelerini; kira, mutfak, faturalar gibi zorunlu harcamalara ayırabilirsiniz. Ayrıca tasarruf, yatırım ve borç ödemeye yönlendirebilirsiniz. 

Aile bütçesi nasıl yapılır?

Ailemize finansal özgürlük sunmak için bir stratejimiz olmalı. Bunun da anahtarı aile bütçesinin elinde. Şimdi gelin aile bütçesinin nasıl yapılacağına bakalım.

Toplam gelirinizi belirleyin: Buradaki ilk adım, toplam gelirinizi belirlemektir. Yani siz ve eşiniz, yetişkin çocuklarınız veya sizinle birlikte yaşayan ebeveynlerin gelirlerini listeye ekleyebilirsiniz. Bunu her ay yaparsanız ne kadar gelirinizin olduğunu görmüş olursunuz. Ayrıca aile bireyleri de bütçe için kendini sorumlu hisseder. Aydan aya değişen düzensiz geliri olanlar ise önceki ayın gelirine bakarak tahminlerini en düşük seviyede tutabilir. Bunu her ayın başında yapmak, ne kadar harcayacağınız konusunda size yol gösterecektir.

Masraflarınızı listeleyin: Artık gelen parayı planladığınıza göre, giden parayı da planlayabilirsiniz. Yemek, ulaşım, kira, sağlık, eğitim, tatil gibi hem sabit hem de değişken masraflarınızı listeleyerek hangi kaleme ne kadar gittiğini belirleyebilirsiniz. Planınıza sabit giderlerinizle başlamak her zaman daha sağlıklı sonuç verecektir. Yani kira, faturalar ve hizmet abonelikleri gibi ödemelerinizi listenin başına yazabilirsiniz. Ardından, sigorta, eğlence, kişisel harcamalar gibi diğer tüm aylık giderlerinizin bir listesini çıkarabilirsiniz.

Harcamalarınızı kontrol etmenize yardımcı olması için bankanızın fırsatlarından yararlanabilirsiniz. Garanti BBVA Mobil’de Durumum alanında varlık ve borçlarınızı görüntüleyebilir, gelir ve giderlerinizi kategori bazlı izleyebilirsiniz. Bu noktadan itibaren, siz ve aileniz bütçe planlamasını rahatlıkla yapabilirsiniz.

İhtiyaç ve istekleri birbirinden ayırın: Harcamalarımızı takip ederken, paramızın bir kısmını gerçekten ihtiyaç duymadığımız şeyler için kullandığımızı fark edebiliriz. İyi para yönetiminin anahtarı, ihtiyaçları isteklerden ayırmaktır. Bir şeyin ihtiyaç mı yoksa istek mi olduğundan emin değilseniz önce bir düşünün. Gerçekten o şeye sahip olmanız gerekiyor mu, olmazsa olmaz mı? Eğer öyleyse bu bir ihtiyaç olabilir.  Barınma veya ulaşım gibi temel ihtiyaçlar bile bir istek-ihtiyaç hesaplamasını içerir. Örneğin, işe gitmeniz için olası tüm ulaşım yöntemlerini değerlendirmiş ve bir araba satın almanız gerektiğine karar vermiş olabilirsiniz ama hangi arabayı alacağınız başka bir seçimdir. Yani satın aldığınız hemen hemen her şey bir istek-ihtiyaç kararlılığı içerir ve nihayetinde, bu seçimleri nasıl yaptığınız, hedeflerinize ulaşıp ulaşamayacağınızı belirleyecektir.

Bir bütçeleme yöntemi seçin: Gelirinizi, giderlerinizi ve harcamalarınızı kaydetmek için E-tablo, kâğıt veya bir uygulama olsun, bir bütçeleme yöntemi seçmeniz gerekiyor. Hangi yöntemi seçerseniz seçin her aile ferdinin buna erişmesi kolay olmalı ki ay boyunca tüm harcamalar takip edilebilsin.

Bütçenizi oluşturun: Öncelikle giderlerinizin gelirinizden fazla olmadığından emin olmalısınız. Harcamalarınızı takip ederken ve ihtiyaçlarınızı isteklerinizden ayırdığınızda öğrendiklerinize dayanarak bazı seçimler yapmanız gereken yer tam da burasıdır. Giderler, sadece faturaları değil, paranızı harcadığınız her şeyi içerir. Çocuklarınızın eğitimine yatırdığınız para da, gelecek yıl tatiliniz için birikim hesabınıza yatırdığınız para da birer giderdir. Paranızın nereye gittiğini bilmenin yanı sıra, ne kadar para geldiği konusunda da net olun. Herkesin aylık eve getirdiği kazancı not edin ve bütçenizi oluşturun. Başlangıç ​​noktası olarak 50/30/20 Kuralına göre hareket edebilirsiniz.

Birlikte finansal hedefler belirleyin: Aile fertlerinizle birlikte bütçenizi belirledikten sonra finansal hedefler belirlemeye de başlayabilirsiniz. Bu hedefler; borç ödemek, acil durumlar, büyük bir satın alma veya eğlenceli bir aile deneyimi için para biriktirmek olabilir. Bu hedeflerin gerçekleşmesine herkesin nasıl dahil olabileceğini konuşabilirsiniz. Diyelim ki bir aile tatili için para biriktiriyorsunuz. Bunun için bir tasarruf hedefi belirleyebilir ve bir aile olarak ilerlemenizi takip edebilirsiniz.

Aile fertleriyle iletişimde olun: Kalabalık bir aileyseniz aile büyükleriniz, eşiniz ve çocuklarınızla ne kadar para kazandığınız veya her faturanın tam tutarı hakkında konuşmak istemeyebilirsiniz. Ancak evinizde mali durumunuzun nasıl olduğu konusunda her ay bir aile sohbeti yapabilirsiniz. Para hakkında konuşmak rahatsız edici olsa da, bunun normal olduğunu hissettirirseniz ve her zaman iletişimde olursanız hem sizin hem de aileniz için bu konu sorun olmaktan çıkar ve rahat edersiniz. Bütçeyi “doğru” yapmaktan daha önemli olan şey, ailenizle sürekli kontrol etmektir. İletişimde kalarak düzenli bütçe incelemeleri planlayabilirsiniz. Böylece harcamalarınızın nasıl değiştiğini veya değişmediğini not edebilir, ileriye dönük olarak neleri farklı yapabileceğinizi tartışabilir ve yaklaşan harcamalar için plan yapabilirsiniz. İyi bir bütçe planının periyodik olarak incelenmesi ve yeniden değerlendirilmesi gerektiğini unutmayın. Çünkü koşullar değişebilir, hatalar yapılabilir ve ihtiyaçlarınız hayatınızın farklı zamanlarında değişiklik gösterebilir.

Gelir ve giderlerinizi, masraflarınızı belirlediniz. İhtiyaçlar ve istekler etrafında seçimlerinizi yaptınız. Bütçenizi oluşturdunuz, aile fertlerinizle birlikte hedefler belirlediniz. Artık aile bütçesi ne demek öğrendiğinize göre; iyi bir aile bütçesinin ailedeki her bireyi içermesi gerektiğini de biliyorsunuz. 

___

Burada yer alan yazılar, finansal bilgiler, birikim ve tasarruf önerileri, genel yorum ve tavsiyelerden oluşmakta olup yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Yatırım danışmanlığı hizmeti, yetkili kuruluşlar tarafından kişilerin risk ve getiri tercihleri dikkate alınarak kişiye özel sunulmaktadır. Bu tavsiyeler mali durumunuz ile risk ve getiri tercihlerinize uygun olmayabilir. Bu nedenle, sadece burada yer alan bilgilere dayanılarak yatırım, birikim ya da tasarruf kararı verilmesi ve hareket edilmesi beklentilerinize uygun sonuçlar doğurmayabilir.