Hayat için Veri, Veri için Güvenlik: Dijital İzler Neler Söylüyor?

Matematik örüntülerini hatırlıyor musunuz?

Hani bir dizi sayı ya da şekil verilir ve sizden sıradakini tahmin etmeniz beklenir. Örneğin; ‘1, 3, 5, 7, …?’ Çok mu basit? Bir de şöyle deneyelim: ‘144, 73, 14, 8, 236, …?’ Daha zorlayıcı değil mi?

Sayılar arasındaki ilişkiyi yakalamamız her zaman mümkün olmayabiliyor.

Ancak, sadece matematiksel bir dizilimin örüntü olarak değerlendirilmesi yanlış olur. Belki farkında olmayabilirsiniz ancak gün boyunca; yaptığımız hareketler, sergilediğimiz davranışlar hatta verdiğimiz duygusal tepkiler dahi kişilik özelliklerimiz nedeniyle belirli bir örüntüyü takip ediyor.

Şimdi kendinize dönüp şunları sorun:

• Evden çıktığınızda gideceğiniz yere hep aynı yolu tercih ederek mi gidiyorsunuz?
• Mutsuz olduğunuzda tatlı ya da alışveriş krizine mi giriyorsunuz?
• Peki, mutluluğunuzu genellikle aynı kafe ya da restoranda yakın çevrenizle dışarıda zaman geçirerek mi paylaşıyorsunuz?

Tüm bunlar, yani bilinçli ya da bilinçsiz olarak aldığımız kararlar her birimizi farklı kılıyor. Dolayısıyla; hepimiz, hayatımız boyunca eşsiz yaşamsal izler oluşturuyor ve tutarlı olarak bu izleri takip ediyoruz.

‘Dijital iz’ ne anlama geliyor?

Aslına bakarsanız yaşamsal izlerimiz, dijital ortamda da birtakım izler oluşturuyor. Bıraktığımız izler ise, kişisel dijital örüntülerimizi oluşturuyor. Ancak, söz konusu örüntüler herhangi bir matematik örüntüsünden ziyade; daha karmaşık, sayıca daha uzun ve tekrarlayan izlerden oluşuyor.

Bugün, Garanti BBVA müşterilerin hayatlarına dokunabilmek amacıyla birçok alanda verinin olanaklarından yararlanıyor, hizmetlerini daha öteye taşımak için hem teknolojik hem de insan kaynağı yatırımlarına devam ediyor.

Veri herkes için nasıl mı fayda sağlıyor? Yukarıdaki örneği ele alalım. Diyelim ki her gün aynı yolu kullanarak işe gidip geliyorsunuz. Telefonunuzda yüklü uygulamalardan en az birinin anlık olarak bulunduğunuz lokasyonu kaydetmesine izin vermiş olduğunuz konusunda bahse girebilirim. Nitekim Airship şirketi, 15 milyon kullanıcı üzerinden gerçekleştirdiği araştırma ile Android işletim sistemine sahip mobil cihazlarda, kullanıcıların %45’inin lokasyon bilgisini “her zaman” paylaştığını raporluyor.

Şirketler, paylaştığınız bu veriyi işleyerek her gün izlediğiniz rotayı kolaylıkla belirleyip birçok kişiyi hedefleyen ya da kişiselleştirilmiş değer yaratan çözümler üretebiliyorlar. Örneğin; bir gün tam da ihtiyacınız olan bir yerde bir ATM’nin hizmete girdiğini görebilirsiniz.

Dijital ortam ve uygulamalarda iz bırakırken nelere dikkat edilmeli?

Peki, daha iyi hizmet almak için verilerimizi paylaşırken, verilerimizin kötüye kullanılması sonucu neler yaşayabileceğimizi kendimize soruyor muyuz?

Bilgilerimizi paylaşırken güvenliğimizi de düşünerek neleri göz önünde bulundurmalıyız?

Gelin, bu soruların cevabına birlikte bakalım:

• Sadece güvendiğiniz kuruluşlar ile verilerinizi paylaşın.
• Kart şifresi, internet bankacılığı parolası gibi kritik bilgilerinizi hiç kimse sizden istemez. Söz konusu bilgileri ve bunları içeren dosyalarınızı hiçbir zaman kimseyle paylaşmayın.
• İnternet üzerinden yaptığınız işlemlerde güvenilir sitelerde bulunduğunuzdan emin olun. Adres çubuğundaki kilit simgesi size bu konuda yardımcı olacaktır.
• Güvenli bir kuruluştan geliyormuş gibi gösterilen; sahte SMS, e-posta ve aramalara dikkat edin. Tereddüt anında kuruluşu bildiğiniz numarasını kullanarak arayın ve teyit isteyin.
• Mobil cihazınızda konum bilgisi gibi önemli verilerinize erişim izni isteyen uygulamaların güvenilir olduğundan emin olun ve mümkünse bilginizi “uygulamayı kullanırken” seçeneği ile paylaşın.
• Mutlaka antivirüs programı kullanın ve güncelleyin.
• Bankacılık işlemlerini güvenli bir şekilde yapabilmeniz için Garanti BBVA tarafından hazırlanan güvenlik sayfamıza göz atmayı unutmayın.

Son olarak yazının girişindeki ‘ilk sayı/2+1 = ikinci sayı’ olarak kurgulanan matematik örüntüsünün cevabını merak ediyorsanız sıradaki sayı 119 olmalıydı.