Türkiye ve Dünyada Sürdürülebilir Bankacılık

‘Sürdürülebilirlik’ kavramı yalnızca enerji, gıda, çevre gibi başlıklarda değil; finans gündeminde de önemli bir yer tutuyor. Hem Türkiye’de hem de dünyada sürdürülebilir bankacılıkla ilgili gelişme ve çalışmalar devam ediyor.

Türkiye’de Sürdürülebilir Bankacılık

Dünyanın en büyük kurumsal sürdürülebilirlik inisiyatifi olan United Nations (UN) Global Compact, topluluk ve pazarlara fayda sağlayan sürdürülebilir bir küresel ekonomi yaratmak için kurumların iş birliği ile harekete geçmelerini teşvik ediyor.

İnisiyatifin Türkiye’deki yerel ağ verilerinde; Sürdürülebilir Bankacılık ve Finans Çalışma Grubu’nun finans sektöründe sürdürülebilirlik olgusunu yaymayı ve kredilendirme politikalarına uluslararası uygulamalar ile uyumlu standartlar getirmeyi amaçladığı bilgisi yer alıyor.

Hem düşük karbonlu büyüme için sunulan finansal araç ve ürünlerin geliştirilmesi hem de sürdürülebilir kalkınma odaklı iş birliklerin artırılması Sürdürülebilir Bankacılık ve Finans Çalışma Grubu’nun öncelik verdiği konular arasında yer alıyor.

2017 yılında, UN Global Compact üyesi ve 2019 ilk yarı verilerine göre aktif büyüklük olarak Türkiye Bankacılık sektörünün %42’sini temsil eden yedi bankanın, Global Compact Türkiye Sürdürülebilir Bankacılık ve Finans Çalışma Grubu tarafından hazırlanan Global Compact Türkiye Sürdürülebilir Finansman Bildirgesi’ne imza attığı biliniyor.

Garanti BBVA olarak yönetim kurulunda yer aldığımız Global Compact Türkiye çatısı altında, Türkiye’den 6 diğer banka ile 2017 yılında kredi süreçlerinde çevresel ve sosyal risklerin değerlendirmesini ve ilgili politikalara entegre edilmesini öngören Global Compact Türkiye Sürdürülebilir Finansman Bildirgesi’ni imzaladık. Böylece, Global Compact Türkiye’nin finansman kuruluşlarının kredilendirme politikalarına sürdürülebilirlik ölçütlerini yerleştirerek sürdürülebilirlik olgusunu geniş kesimlere ulaştırma hedefine de destek sağladık.

Türkiye’de finans sektöründeki mevcut uygulamaları daha ileri bir noktaya taşımak ve tüm oyuncuları sürdürülebilir bir gelecek için harekete geçirmek adına teşvik eden Bildirge, Aralık 2018 itibarıyla güncellendi. Bu çerçevede, bildirgede bankaların çevresel ve sosyal etkisini değerlendirecekleri yatırım tutarı limiti, 50 milyon ABD dolarından 20 milyon ABD dolarına indirildi. Ayrıca, imzacı bankalar görev tanımında çevresel ve sosyal unsurların olduğu en az bir personel istihdam edeceklerini taahhüt ettiler.

Bildirgeye yeni imza atacak bankalar ise asgari yatırım tutarı limitini ilk sene 50 milyon ABD doları olarak belirleyebilecek. Bir senenin tamamlanmasından itibaren asgari yatırım limiti her imzacı banka için 20 milyon ABD doları olarak uygulanacak ve imzacı bankada yetkin personel istihdam edilmesi şartı aranacak. İş Dünyası ve Sürdürülebilir Kalkınma Derneği (SKD Türkiye) ise, 2004 yılında 13 özel sektör temsilcisinin öncülüğünde kurulmuş ve sadece kurumsal üyelik kabul eden bir iş dünyası derneği olarak öne çıkıyor. Dünya Sürdürülebilir Kalkınma İş Konseyi’nin (WBCSD- World Business Council for Sustainable Development) Türkiye’deki bölgesel ağı ve iş ortağı olan SKD Türkiye, bu iş birliğinin beraberinde getirdiği sürdürülebilirlik birikimini de çalışma grupları faaliyetleri aracılığıyla üyeleriyle ve çeşitli platformlarda paydaşlarıyla paylaşıyor.

Dernek, bu alandaki çalışmaları kapsamında bugüne kadar beş farklı Sürdürülebilir Finans Forumu düzenledi. Son Forum’da Global Compact Türkiye Sürdürülebilir Finansman Bildirgesi’nin imza törenini gerçekleştiren SKD Türkiye’nin 18 farklı sektörden toplam 500 milyar TL’nin üzerinde ciroya sahip 60 üyesi bulunuyor.

Dünyada Sürdürülebilir Bankacılık

Birleşmiş Milletler Çevre Programı, sürdürülebilir finansmanın, küresel sermaye piyasalarının geleceğini şekillendiren mega trendlerden biri olarak tanındığını açıklıyor.

Avrupa Komisyonu ise, mali sistemini AB'nin iklim ve sürdürülebilir kalkınma gündemiyle uyumlu hale getirmeyi hedefliyor. Sürdürülebilir bankacılığın ciddi zorluklarından biri olarak görülen bankalar arasındaki standardizasyon eksikliğinin de ortak bir dil geliştirilerek ve yeşil finansal ürünlere yönelik AB etiketleri oluşturularak çözülmesi umuluyor.

Diğer taraftan 2015 yılında, G20 liderlerinin talebi doğrultusunda Mark Carney başkanlığındaki Finansal İstikrar Kurulu (FSB), İklimle Bağlantılı Finansal Beyan Görev Gücü’nü (TCFD) başlattı. Michael Bloomberg'in başkanlığında kurulan Görev Gücü, Haziran 2017'de iklim ile ilgili finansal risklerin etkili bir şekilde açıklanması için nihai tavsiyelerini yayınladı.

TCFD, aşağıdaki tematik alanlarla ilgili olarak dört temel ekonomik açıklamaların temel unsurlarını belirledi:

1. Yönetişim: Kurumun iklim ile ilgili riskler ve fırsatlar etrafında yönetilmesi.
2. Strateji: İklim ile ilgili risklerin ve fırsatların kurumun iş, strateji ve finansal planlama üzerindeki fiili ve potansiyel etkileri.
3. Risk Yönetimi: Kurumun iklim ile ilgili riskleri tanımlamak, değerlendirmek ve yönetmek için kullandığı süreçler.
4. Metrikler ve Hedefler: İlgili iklimlendirilmiş riskleri ve fırsatları değerlendirmek ve yönetmek için kullanılan metrikler ve hedefler.

Bu dört temel alan, önerilen açıklamalar (senaryo analizi dahil) ve rehberlik (hem genel hem de sektörel) tarafından desteklenmektedir. Öneriler, açıklamalar ve rehberlik, her ikisinin de iklim ile ilgili etkilerin anlaşılması ve bunlara yaklaşımı zaman içinde geliştikçe yüksek kaliteli, karar-yararlı açıklamaları kolaylaştırmaya yönelik bir dizi temel ilkeye dayanmaktadır.

İklimle Bağlantılı Finansal Beyan Görev Gücü’nün yayınladığı 2019 Durum Raporu’yla ilgili bilgiye buradan ulaşabilirsiniz.

Garanti BBVA olarak kurucu 30 Banka içerisinde Türkiye’den tek banka olduğumuz bu grubun belirlediği ilkeler 26 Kasım 2018’de Paris’te düzenlenen UNEP FI Bölgesel Yuvarlak Masa Toplantısında açıklandı. İlkeler, bankacılık sektörünün SKA’lara ve Paris İklim Sözleşmesi’ne uyum göstermesini sağlayacak bir kaynak bağlamında düzenlendi.

2019’un Eylül ayında Prensipler imzaya açıldığında ise, tüm dünyadan aktif büyüklük olarak küresel bankacılık sektörünün üçte birini temsil eden (47 trilyon ABD Doları) 130 Banka tarafından imzalandı.

Sorumlu Bankacılık Prensipleri’nde olduğu gibi tüm dünyadaki paydaşlarımızla iş birliği yaparak hayata geçiriyoruz. Aynı zamanda, sürekli gelişim sağlayarak sürdürülebilirlik hedeflerine başarılı bir şekilde ulaşmak için etkin bir örgütsel yapıya ve güçlü bir kurumsal yönetim sistemine gerek olduğuna inanıyoruz.

Sürdürülebilirlik yaklaşımımız hakkında daha fazla bilgiye buradan, ulaşabilirsiniz.

Garanti BBVA’nın TCFD önerileriyle uyumunu ortaya koyan bir tabloyu da içeren 2018 Entegre Faaliyet Raporumuza bu linkten ulaşabilirsiniz.

Sürdürülebilirlik kavramının iş dünyasında oluşturduğu gündem hakkında bilgi almak isterseniz Sürdürülebilirlik ve İş Dünyasının Sürdürülebilir Kalkınmadaki Rolü yazımızı okuyabilirsiniz.