Mutfakta ve Banyoda Sıfır Atık için İpuçları

İsrafın önüne geçmeyi ve kaynakları daha verimli kullanmayı öneren sıfır atık yöntemi, tüm dünyada büyük etki uyandırdı. Sıfır atık prensibinin pratiklerini ise öncelikle evlerde uygulamak gerekiyor.

Sıfır atık kısaca, atık malzemelerin değerlendirilmesi, atığa sebep olan tüm etkilerin tespit edilmesi ve bunun önüne geçilmesini amaçlayan uygulamaları kapsar. Sıfır atıkla doğaya ‘’mümkün olduğunca’’ az atık bırakmak hedeflenir. Bu yöntemin başarıya ulaşması ve çevreye olumlu etki bırakması ise aslında bireysel özverimize bağlı. Bireysel olarak, sıfır atık prensibini hayatın merkezine koymak için, her birimizin temel yaşam alanlarımızda uygulayabileceğimiz birkaç uygulama mevcut. Bu uygulamalara, gıda ve temizlik ihtiyacımızı giderdiğimiz mutfak ve banyolarımızdan başlayabiliriz.

Sıfır atık mutfak için öneriler

Sadece mutfaktan çıkan atıklar bile doğaya büyük oranda zarar verebilir. Bunun için mutfakta kullandığınız araç gereçleri gözden geçirmeli, satın aldığınız besinlerin ambalajlarının malzemesine dikkat etmelisiniz. Örneğin mutfaklarda sıklıkla kullanılan teflon tavalar toksik kimyasalların salınmasına neden oldukları için doğaya zarar verirler. Bununla birlikte mutfakta kullanılan ürünlerin çoğunun ana malzemesi plastik olduğu için bu ürünler doğrudan zararlı atık kategorisine girerler. Yine de çeşitli önlemler alarak mutfak atıklarınızdan kurtulmanız mümkün.

Cam kavanozlarınızı atmayın: Cam kavanozlar özellikle şehir yaşamının en büyük atıklarından biridir. Cam kavanoza sahip ürünlerinizi tükettikten sonra, bu ürünlerin kavanozlarını atmayın. Kavanozlar oldukça kullanışlı saklama kaplarıdır.

Tek kullanımlık ürünleri kullanmayın: Pipet, kâğıt mendil gibi tek kullanımlık ürünleri mutfağınızda bulundurmayın. Her birinin sürdürülebilir versiyonlarını edinebilirsiniz. Örneğin metal malzemeden yapılmış, kolay yıkanan, uzun ömürlü kullanılabilecek şekilde üretilmiş pipetleri alabilirsiniz. Ayrıca kâğıt mendil yerine bambu pamuk temizleme bezlerini tercih edebilirsiniz.

2019 Garanti BBVA Momentum Sosyal Girişimcilik Programı’nın kazananlarından Mumo Wrap’in sürdürülebilir saklama ve kaplama ürünlerini tercih ederek, mutfağınızı sıfır atık prensibine daha da yaklaştırabilirsiniz.

Pamuklu bez torba/çanta kullanın: Mutfak alışverişleriniz için plastik poşet yerine pamuklu bez torba kullanabilirsiniz. Bu şekilde sadece ihtiyacınız kadar ürünü torbanıza koyarak, gereksiz harcama yapmamış da olursunuz.

Ev yapımı doğal temizlik ürünlerini kullanın: Kimyasal temizleyicilerin atıkları da doğaya zarar verir. Ancak sirke, limon, karbonat gibi ürünlerden doğal temizleyiciler elde edilebilir. Mutfak temizliğiniz için bu ev yapımı temizlik ürünlerini kullanabilirsiniz.

Ekolojik pazarlardan alışveriş yapın: Meyve ve sebze ihtiyacınızı organik pazarlardan karşılayabilirsiniz. Organik ürünler, sentetik gübreler, radyasyon, koruyucu yabancı maddeler gibi kimyasal etkilere maruz kalmadan doğal şartlarda yetiştirilirler. Bu yöntem aynı zamanda toprak verimliliğini artırır ve sürdürülebilirliğe katkı sağlar. Ekolojik ürünleri tercih ederek, atıksız bir çevreye dolaylı yoldan katkıda bulunmuş olursunuz.

Yemek artıklarınızı çöpe atmayın: Yemek artıklarınızı başka bir besinde kullanmak üzere saklayabilirsiniz. Örneğin yemek artıklarıyla kolay bir şekilde çorba yapabilirsiniz. Kalmış bir yemeğin üzerine biraz domates suyu ekleyerek lezzetli bir çorba hazırlayabilirsiniz. Ekmek artığınız kaldıysa, kurutup kruton olarak kullanabilirsiniz.

İşlenmiş gıda satın almayın: İşlenmiş gıdalar, genelde geri dönüşümlü olmayan plastik ambalajlarla satılır. Bu da doğrudan doğaya karışan zararlı atık anlamına gelir. Bu nedenle işlenmiş gıdaları mutfağınızda bulundurmamaya çalışın.

Kompost yapın: Kendi bahçeniz varsa, yemek artıklarını çürüterek doğal gübre formunda doğaya geri kazandırabilirsiniz. Kompost yapmanın birden fazla yolu vardır, bu nedenle atığınıza en uygun kompost yöntemini bulmak için kısa bir araştırma yapabilirsiniz.

Atıksız banyo için öneriler

Banyolarımızda kullandığımız malzemelerin atıkları, tahmin etmediğimiz yollardan doğaya zarar verebilir. Mümkün olduğunca az atık bırakmak için banyoda dikkat etmeniz gereken birkaç temel unsur var.

Plastik diş fırçası kullanmayın: Hem ambalaj paketleri hem de ana malzemeleri nedeniyle plastik diş fırçaları atık olduklarında doğaya doğrudan zarar verirler. Plastik diş fırçası yerine bambu diş fırçalarını tercih edebilirsiniz. Bambu diş fırçalarının saplarını, fazla suya maruz bırakmadığınız sürece uzun ömürlü kullanabilirsiniz. Ek olarak bu ürünlerin ambalajları da doğa için bir zarar teşkil etmezler.

Diş ipi malzemesine dikkat edin: Diş ipi kullanıyorsanız, ipin hangi malzemeden yapıldığını, ürünün ambalajının doğaya zarar verip vermediğini kontrol edebilirsiniz. Örneğin ipek diş ipleri doğaya zarar vermeyen ürünlerdendir.

Tahta saç taraklarını deneyin: Tahta veya bambu malzemeden yapılan saç tarakları hem saçınız için daha sağlıklıdır hem de sıfır atık prensibine uygundur.

Doğal sabunları kullanın: Organik ürünlerden elde edilen, hiçbir kimyasal katkı maddesi içermeyen doğal sabunları banyonuzda kullanabilirsiniz. Bu kategorideki ürünlerin paketleri de genelde doğaya zarar vermez niteliktedir.

Yıkanabilir makyaj temizleme pamuğu kullanın: Günlük makyaj temizleme rutininiz için yıkanabilir makyaj temizleme pamuğunu kullanabilirsiniz. Bu ürünler uzun vadeli bir kullanım sunarlar.

Kullan at tıraş bıçaklarını satın almayın: Tüm kullan at ürünlerinde olduğu gibi, tek kullanımlık tıraş bıçakları da fazladan atık anlamına gelir. Tek kullanımlık tıraş bıçakları yerine uzun süreli kullanım sunan tıraş bıçaklarını tercih edebilirsiniz.

Bunlarla birlikte günlük faaliyetlerinizin doğaya verdiği toplam zararı ifade eden karbon ayak izinizi ölçebilir ve sıfır atık yönetmeliği’ni okuyarak sıfır atık hakkında daha fazla bilinçlenebilirsiniz.