Copyright © 2024, T. Garanti Bankası A.Ş
Bu yazı BBVA.com’da yayımlanan “Protect your family's privacy like a cybersecurity pro” adlı makaleden uyarlanmıştır.
Siber Güvenlik Uzmanı, çalıştığı kurumun elektronik veri güvenliğinden sorumlu olan kişidir. Sağlığınız için evde geçirdiğiniz vaktin artmasıyla, her gün interneti daha sık kullanan ailenizin kişisel bilgilerini korumak istiyorsanız, siz de bir siber güvenlik uzmanı gibi önlem alabilirsiniz. Kulağınıza çok zor gelmesin, konunun uzmanı olmasanız da birkaç temel düzenlemeyle interneti daha güvenli kullanabilirsiniz.
Kişisel verilerimizi depolayan cihazların sayısı gün geçtikçe artıyor; bilgisayarlar, telefonlar, tabletlerden sonra akıllı termostat, akılı televizyon, akıllı elektrik süpürgesi gibi pek çok akıllı cihaz ailenizin günlük yaşamında yerini almaya başladı. Bu akıllı cihazlar birbirleriyle veya daha büyük sistemlerle, yani Nesnelerin İnterneti ile sürekli bağlantılıdırlar. Dikkatli olmazsanız sahip oldukları veri gönderme - alma nitelikleriyle gizliliğinizi ve kişisel bilgilerinizi tehlikeye atabilirler.
Sizi ve ailenizi dijital korsanlardan koruyacak, internette ve cihazlarınızda saklanan verilerinizi güvende tutmanıza yardımcı olacak 3 adımlı bir kılavuzumuz var!
Adım 1: Güvenli internet bağlantısı
Wi-Fi adınızı ve şifrenizi belli aralıklarla değiştirin: Ağ ayarlarınızı, ağı ilk kurduğunuz haliyle, varsayılan ayarlarla (default ayarlarla) kullanmayın, kendinize göre kişiselleştirin. Örneğin ağınızın ismini, modeminizin markası veya internet bağdaştırıcısının ismi olarak kullanmayın. Kendiniz belirleyeceğiniz özel isimler tercih edin. Şifre belirlerken sayıları, büyük harf, küçük harf çeşitliliğini, noktalama işaretlerini mutlaka kullanın ve şifrenin en az 8 haneden oluşmasına dikkat edin. Kablosuz internet bağlantınıza, ailenizin dışında başka kimsenin bağlanmasını istemiyorsanız, kablosuz bağlantınızı gizleyin. Böylece yabancı cihazlar ağı göremezler.
Adım 2: Güvenlik ve gizlilik uygulamaları
Cihazlarınızın yapılandırmasını kontrol edin: Cihazlarınızın varsayılan ayarları gizliliğinizin korunmasına öncelik vermiyor olabilir. Özellikle çevrimiçi veri depolayan cihazlarınızın (web kameraları veya sağlık izleme cihazları gibi) şifrelerini ve varsayılan adlarını değiştirdiğinizden emin olun. Cihaz üreticileri genellikle web sitelerinde bir cihaz yapılandırma bölümüne sahiptir.
İyi bir antivirüs programı yükleyin: Bu programlar cihazlarınızı, kötü amaçlı yazılımlardan koruyacaktır. Faydası kanıtlanmış, güvenilir, dünya çapında yaygın olarak kullanılan antivirüs programlarını araştırmayı unutmayın.
Tüm uygulamalarınızı güncel tutun: İşletim sisteminizle birlikte, cihazlarınızda yüklü olan uygulamaların daima en son versiyonunu kullanın. Güncellemeler, genellikle siber suçluların yararlanabileceği güvenlik açıklarını çözen düzeltme eklerinden oluşur. Bu güvenlik açıklarını kapatmak için programların en güncel versiyonlarını yüklediğinizden emin olun.
Adım 3: Sosyal medya güvenliği
Dijital kimliğinizin farkına varın: İnternette aratıldığında hakkınızda çıkan her sonuç, dijital kimliğinizi tanımlıyor. Sosyal medyada paylaştığınız her şey, hem sizin için hem de aileniz için önem taşıyor.
İnternette bir şey paylaşmadan önce kendinize bu bilgilerin gelecekte aleyhinize kullanılıp kullanılamayacağını sorun. Unutmayın ki internet ortamında yaptığınız her hareket, dijital bir iz bırakır.
Kullandığınız sosyal medya araçlarının gizlilik ayarlarını kontrol edin: Instagram, Twitter, Facebook gibi sosyal medya araçlarının gizlilik ayarlarına hâkim olun. Bu mecralar kullanıcıya son derece esnek gizlilik seçenekleri sunar. Örneğin: Kullandığınız uygulamanın konumunuzu bilmesi gerekiyor mu? Gönderileriniz arama motorları sayfalarınızda listeleniyor mu? Arama geçmişiniz takip ediliyor mu? Ücretsiz gibi gözüken üçüncü parti yazılımlarını cihazınıza yüklerken sizden hangi izinler isteniyor? Bu gibi gizlilik esaslarına dikkat edin.
İki faktörlü kimlik koruma kullanın: Bu sistemde hesap şifrenizi uygulamaya/siteye girdikten sonra cep telefonunuza tek kullanımlık bir onay kodu gelir. Bu kodu açılan ekrana yazarak, hesabınıza güvenli bir giriş yapabilirsiniz.
Ek Adım: Çocuklarınız için alabileceğiniz özel önlemler
Çocuklarınız için güvenli internet hizmetinden yararlanın: İnternet sağlayıcınızın güvenli internet hizmetinden yararlanarak, çocuklarınızı risk taşıyabilecek zararlı içeriklerden koruyun. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu tarafından sunulan Güvenli İnternet Hizmeti’nin (GİH), ‘’Çocuk’’ ve ‘’Aile’’ olarak iki ayrı profili vardır. Çocuk profilinde, sadece güvenli olduğu onaylamış sitelere erişim sağlanabilir. Aile profilinde ise kumar, intihara yönlendirme, uyuşturucu, müstehcenlik, ırkçılık, şiddet, zararlı yazılım vb. içeren sitelere erişim engeli sağlanır. Aileniz için en uygun profili seçerek, zararlı içeriklerden korunun.
En önemlisi, onlarla konuşun: Çocuklarınıza dijital dünyaya adım atarlarken, hesaplarını ve gizliliklerini korumayı öğreterek, dikkatli olmazlarsa maruz kalabilecekleri tehlikeleri anlatın. Çocuklarınıza kendi dijital kimliklerinin sorumluluklarını fark etmeleri için uyarılarda bulunun ve temel gizlilik ayarlarını onlara da öğretin.
Veri güvenliğinin önemini anlattığımız bir diğer yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.